۳۷ روش برای کاهش تولید زباله در منزل
ما انسان ها با مشکل بزرگی روبرو هستیم؛ مشکل زباله.
انسان ها در سرتاسر دنیا آنقدر زباله و آشغال دور ریخته‌اند که حالا کم‌کم با کمبود فضا برای دورریز زباله روبرو شده‌اند. از قطب جنوب تا قله اورست، هزاران مایل دورتر از خشکی‌ها و حتی در اعماق اقیانوس‌ها دیگر جایی نیست که بروید و با انبوهی از زباله و دورریز بشر مواجه نشوید.
درواقع ما زمین خود را به زباله‌دانی تبدیل کرده‌ایم؛ ما درست در همان جایی که غذا می‌خوریم، خرابی کرده‌ایم. با این اوصاف و با تمامی این صدماتی که به زمین وارد کرده‌ایم اگر مهمان خانه خودمان هم بودیم، خودمان را از خانه بیرون می‌کردیم!
یک شهروند عادی در ایران در سرانه تولید زباله کشور در شهرها ۷۰۰ گرم و در روستاها ۴۵۰ گرم زباله تولید می کند. با محاسبه این حجم از زباله برای هر نفر در چنین کشوری با جمعیت تقریبی ۸۰ میلیون نفر، بالغ بر ۷۰۰ هزار تن زباله به طور روزانه تولید می شود؛ این مقدار زباله حدود ۶۰ هزار کامیون را پر می کند. این حجم بالای زباله و مواد دورریز شوکه کننده است.
اگر این امکان وجود داشت که کشورهای توسعه یافته ای مثل ایالات متحده آمریکا زباله ها و مواد دورریختنی خود را به کشورهای درحال توسعه صادر یا منتقل می کردند، مردم این کشورها دیگر مجبور به رویارویی یا حل چنین معضلی نبودند.
کشورهای درحال توسعه قوانین ضعیف تری در حوزه حفاظت از محیط دارند و درنتیجه انتقال زباله های کشورهای توسعه یافته به آنها (معمولا زباله ها در کشورهای در حال توسعه سوزانده شده و یا توسط قشر ضعیف یا فقیر جامعه گردآوری می شود) تبعات ناگواری برای محیط زیست و کودکانی که در آنجا زندگی می کنند به دنبال دارد.
کاهش مواد دورریز، استفاده دوباره از آنها و در آخر بازیافت زباله ها
بهترین روش برای حل معضل زباله این است که فقط کمی میزان مصرف خود را کاهش دهیم. بخش اعظمی از چیزهایی که ما در کشورهای توسعه یافته می خریم لزوما جزو نیازهای ضروری ما نیستند. و از آنجاییکه ما در حال مصرف بی رویه منابعی هستیم که نوادگان ما در آینده برای حفظ بقاء خود به آنها نیاز خواهند داشت، تنها کار منطقی این است که چیزهایی که می خریم را به شدت کاهش دهیم.
یکی دیگر از بهترین راه ها برای کاهش تولید زباله استفاده مجدد از وسایل، استفاده برای مصارف جدید و خلاقانه، بخشیدن به دیگران و یا چرخه آزاد چیزهایی است که دیگر کارایی اولیه خود را ندارند. هر چیزی را که ما بتوانیم احیا کنیم و دوباره یا سه باره به چرخه مصرف برگردانیم به کاهش بار زباله روی کره زمین کمک می کند.
در آخرین گام، ما می توانیم خیلی از چیزها را بازیافت کنیم و مواد تازه به دست آمده از آنها را به مصارف جدیدی برسانیم. موادی مثل شیشه، بسیاری از مواد پلاستیکی، قوطی های آلومنیومی، مقوا، کاغذ و حتی ابزارهای الکترونیکی را می توان تجزیه و ذوب کرده و سپس به چیزهای جدیدی تبدیل کرد.
البته بازیافت آخرین راه حل معضل دورریز مواد ضایعاتی است؛ یعنی در بسیاری از موارد، چیزهایی که بازیافت می شوند، تنها برای یک نسل احیا می شوند. به عبارتی، برخی از وسایل بازیافت شده همچنان هویت یک زباله را دارند چراکه به خاطر هزینه زیاد، بازیافت مجدد آنها امکان پذیر نخواهد بود.
در ادامه به چندین روش سودمند برای جلوگیری از تولید زباله در مبدا اشاره می کنیم. به خصوص اگر شما برای تمامی وسایل دورریختنی خود هزینه ای پرداخت می کنید، این کارها به شما در صرفه جویی هزینه ها هم کمک خواهد کرد.
۳۷ روش برای کاهش زباله و مواد دورریز
- یک دوره ۳۰ روزه خودتان را در خرید و مصرف وسایل و اقلام زندگی محدود کنید تا متوجه شوید که خریدهای غیرضروری تان چه چیزهایی هستند؛
- نوشیدنی هایی که در قوطی یا بطری های یکبار مصرف فروخته می شوند خریداری نکنید. محض رضای حفظ سلامتی خود نوشابه یا آبمیوه های ناسالم نخرید.
- اصلا آب معدنی با بطری یکبارمصرف نخرید. اگر در نزدیکی خود به چشمه یا چاه آب سالمی دسترسی ندارید، بهتر است از دستگاه تسویه آب یا آب لوله کشی استفاده کنید.
- همیشه همراه خود یک بطری آب مناسب داشته باشید. این بطری می تواند قمقمه یا یک بطری شیشه ای باشد.
- هر وقت به کافی شاپی می روید که در لیوان های یکبار مصرف به شما قهوه یا نوشیدنی داغ می دهد، با خودتان یک ماگ یا لیوان قابل حمل داشته باشید. یا اینکه به جای رفتن به کافی شاپ، در خانه برای خود قهوه درست کنید. به جای استفاده از پکیج های یکبار مصرفی که در دستگاه های قهوه ساز بزرگ در مکان های تجاری یا اداری هستند از قهوه ساز خانگی یا فرنچ پرس (ظرف دم کن فرانسوی قهوه) استفاده کنید. در دستگاه های قهوه ساز خود هم از فیلترهای چندبار مصرف و قابل بازیافت استفاده کنید.
- برای گرفتن غذا از رستوران های بیرون بر با خودتان از خانه ظرف یا وسیله ای به همراه ببرید تا غذا در ظروف یکبار مصرف برای شما ریخته نشود. اگر این ظروف مخصوص خود را در هنگام سفارش دادن در رستوان همراه داشته باشید و با خوش زبانی از آنها درخواست کنید، بیشتر رستوران ها متقاعد می شوند تا از این روش پیروی کنند. سعی کنید در حالت کلی کمتر در بیرون از خانه غذا بخورید؛ بیشتر غذاهای بیرون مملو از مواد تراریخته، روغن های گیاهی، نگهدارنده های شیمیایی و سایر مواد ناسالم هستند.
- به جای خرید غذا از رستوران های بیرون بر سعی کنید از خانه برای خود غذا تهیه کنید و به محل کار یا مدرسه ببرید. برای ظرف غذا هم از ظروف سالم و غیریکبار مصرف استفاده کنید. این کار نه تنها سالم تر و ارزان تر است بلکه وقت کمتری را هم از زمان استراحت و ناهار شما می گیرد.
- به جای خرید شیرهای پاستوریزه با ظروف پلاستیکی یا یکبار مصرف، بطری شیشه ای شیر را خریداری کنید. با این کار خود می توانید حتی در برخی از مغازه ها بخشی از پول شیشه شیر را پس بگیرید (در برخی از مغازه های در کشورهای پیشرفته مثل آمریکا طرح تشویقی برای طرفداران محیط زیست و خریداران ظروف قابل بازیافت وجود دارد).
- برای خرید عسل، ترشی های آماده، شیره یا شربت، کره های مخصوص و یا سایر مواد خوراکی این چنینی می توانید آن دسته ای از این اقلام را انتخاب کنید که در ظرف های قابل بازیافت مثل شیشه به فروش می رسند.
- در صورت امکان جعبه های کاغذی تخم مرغ، توت یا سایر محصولاتی که از دست فروشان یا کشاورزان در بازار روز می خرید را به آنها برگردانید.
- کیف یا ساک ثابت و شخصی خودتان را در هنگام خرید داشته باشید و از دریافت کیسه های نایلونی خودداری کنید.
- سعی کنید خریدهای خود را معمولا از بازارهای مستقیم تولید به مصرف یا از کشاورزانی که مواد غذایی را به طور تازه و مستقیم و بدون بسته بندی عرضه می کنند، انجام دهید. حتی می توانید یک باشگاه خرید راه اندازی کنید یا به یک گروه خرید بپیوندید تا مدیریت بهتری روی خرید مواد غذایی خود داشته باشید تا بهتر از عهده خرید آنها بربیاید.
- همچنین برای محصولات تولیدی یا انبوه خود هم از ساک های شخصی و قابل بازیافت استفاده کنید.
- به طور کلی سعی کنید مصرف مواد فرآوری شده و بسته بندی را کنار بگذارید. به جای مصرف این نوع مواد سعی کنید خودتان دست به کار شوید و ماست، سوپ، سالاد، بستنی و سایر غذاهایی که دارای بسته بندی های مقوایی، آلومینیومی و پلاستیکی هستند را به شکل خانگی درست و مصرف کنید. سعی کنید آخر هفته ها با دوستان به جای خرید غذای آماده خودتان آشپزی کنید. به این ترتیب می توانید به طور قابل توجهی در هزینه های خود صرفه جویی کنید و غذای بیشتری هم بخورید. این شیوه برای سلامتی شما بهتر هم هست.
- هنگامی بیرون از خانه و در رستوران یا جاهای دیگر غذا می خورید از گارسون یا خدمتکار رستوران بخواهید تا هرگونه وسایل یکبار مصرف اعم از دستمال کاغذی یا پلاستیکی، سفره، لیوان یا فنجان و سایر ظروف یکبار مصرف را از روی میز بردارد. حتما دلیل این درخواست خود را برای او توضیح دهید و در ازای این کار به او انعامی بپردازید.
- از خریدن هر چیزی که در بسته بندی های یکبار مصرف به فروش می رسد مثل شکلات، آدامس، گرانولا، آب نبات و یا سایر مواد خوراکی خودداری کنید.
- اشتراک روزانه مجلات یا روزنامه های خود را لغو کنید و به جای خواندن آنها در غالب کاغذ یا سایر مواد چاپی، به صورت آنلاین مطالعه کنید یا در کتابخانه آنها را بخوانید.
- به جای خرید کتاب و استفاده از کاغذ، کتاب های الکترونیکی خریداری کنید؛ مگر در حالتی‌که نیاز به یک کتاب مرجع داشته باشید. با استفاده از نرم افزارهای دانلود یا خرید کتاب می توانید جستجو، خرید و یا مرور کتاب های الکترونیکی خود را راحت تر کنید. برای آن دسته از کتاب هایی هم که نمی خواهید در اختیار داشته باشید و صرفا نیاز به مطالعه آنها به طور موقت دارید به کتابخانه مراجعه کنید.
- سعی کنید دریافت نامه های ناخواسته یا غیرضروری از طریق پست را متوقف کنید.
- در استفاده از کاغذ صرفه جویی کنید و قبل از دور انداختن و بازیافت آن از هر دو طرف آن کاملا استفاده کنید. یا می توانید آن را در ساخت کاردستی استفاده کنید.
- شما می توانید از لباس های کهنه در تمیز کردن فضای خانه استفاده کنید. این پارچه ها جایگزین خوبی برای حوله آشپزخانه هستند.
- از دستمال های پارچه ای و حوله های دستی به جای دستمال کاغذی استفاده کنید.
- برای رعایت بهداشت خود از تیغ های پلاستیکی یکبارمصرف و یا کارتریج‌های تیغه ای استفاده نکنید. شما به عنوان یک خانم می توانید از وسایل جایگزین دائمی مثل تیغ برقی یا اپیلاسیون با پارچه برای نظافت خود بهره بگیرید. به عنوان یک آقا هم می توانید از ماشین های ریش تراش و یا دستگاه تیغ برقی استفاده کنید.
- از محصولات بهداشتی زنانه غیریکبار مصرف مثل شورت مخصوص قاعدگی، فنجان یا کاپ قاعدگی و یا پد پارچه ای مون استفاده کنید. این کار نه تنها برای کمک به حفظ محیط زیست بهتر است بلکه برای سلامتی شما هم مفیدتر خواهد بود.
- به جای استفاده از دستمال توالت یکبار مصرف از دستمال خانواده (نوعی دستمال توالت پارچه ای چندبار مصرف) استفاده کنید. این نوع دستمال پارچه ای بسیار نرم تر، سالم تر و همچنین تمیزتر است و دیگر نیازی به خالی کردن مداوم سطل آشغال توالت ندارید.
- برای خودتان مواد مخصوص خمیردندان، دئودورانت، شامپو و یا حتی لوازم آرایشی خانگی بسازید تا از خرید اینگونه لوازم در تیوب ها یا ظرف های پلاستیکی و ضایعاتی خودداری کنید.
- برای کودکان خود از پوشک های پارچه ای و غیریکبار مصرف استفاده کنید. این پوشک ها بسیار زیبا و اقتصادی بوده و برای حفظ سلامتی کودکان هم مفیدتر هستند.
- برای حفظ بهداشت و تمیزی خود و انجام کارهایی مثل خشک کردن دست، پاک کردن بینی و یا دست گرفتن یک دونات یا پیراشکی از دستمال های پارچه ای قابل شستشو استفاده کنید.
- برای دوری از استفاده مواد شیمیایی و صنعتی پاک کننده ها و دورریزهای پلاستیکی آنها، خودتان سعی کنید مواد پاک کننده و شوینده خانگی و غیرسمی بسازید. برای ظرف این مواد شوینده یا پاک کننده هم می توانید از بطری های شیشه ای قابل بازیافت مثل بطری سرکه استفاده کنید. برای درب این نوع بطری هم از افشانه اسپری باقیمانده از ظروف دیگر می توانید استفاده کنید.
- برای جمع آوری مدفوع سگ های خانگی از کیسه های پلاستیکی که برای تحویل روزنامه ها استفاده می شود، بهره بگیرید.
- از یک سطل مخصوص یا فضای مشخص برای دورریز ضایعات مواد غذایی، گرد و خاک، و سایر چیزها استفاده کنید تا بتوانید این نوع زباله ها را کمپوست کنید.
- سعی کنید هیچ چیز دورریختنی خریداری نکنید. درعوض به دنبال کالاها و وسایل دائمی و بادوام باشید و یا چیزهایی که نیاز دارید را از دیگران قرض بگیرید. درست است که خرید این وسایل بادوام گران تر است اما وقتی برای خرید چیزی بهای بیشتری می پردازید به معنی این است که زمان بیشتری هم از آنها استفاده خواهید کرد.
- از خرید هرگونه وسایل بسته بندی شده خودداری کنید. پولی هم که از این کار پس انداز یا صرفه جویی می کنید را محاسبه کنید چون عدم خرید چیزهای جدید یا صرفا خرید کالاهای کارکرده به شما کمک زیادی در پس انداز پول می کند. شما می توانید وسایلی مثل ابزارآلات، کالسکه و یا تجهیزات باغبانی را از فروشگاه ها یا سایت های امانت فروشی کرایه کنید.
- به جای دور ریختن لباس های کهنه به عنوان زباله آنها را به افراد مستحق یا خیریه ها اهدا کنید.
- به جای دور انداختن وسایلی که دیگر به آنها نیاز ندارید، لیستی از آنها در سایت های فروشگاهی وسایل کارکرده مثل دیوار یا شیپور قرار دهید. خودتان هم می توانید در این نوع سایت ها لوازم کارکرده خوبی پیدا کنید.
- از خرید کیسه های پلاستیکی بزرگ برای سطل زباله دوری کنید؛ در عوض از خود سطل به تنهایی برای دورریز زباله استفاده کنید. در این صورت فقط لازم است که به طور منظم سطل زباله را بشویید. البته اگر عمل کمپوست و جداسازی را به خوبی انجام دهید سطل زباله خیلی کثیف نمی شود.
- با افراد خانه یا فرزندان خود یک بازی کاهش زباله طراحی کنید. در این بازی می توانید به آنها نشان دهید که تا چه اندازه می توان حجم زباله و دورریزهای خانگی را کاهش داد. شما در این بازی تمرین می کنید که هر هفته کیسه زباله خود را کوچک تر کنید. کاهش میزان تولید زباله و ردپای سمی ما در طبیعت می تواند یک بازی سرگرم کننده ایجاد کند!
هزینه واقعی زباله
دوریختنی ها و زباله ها هزینه گزافی برای جامعه به دنبال دارد. مصرف گرایی که یکی از دلایل اصلی افزایش میزان دورریختنی ها و مواد ضایعاتی است از چشمان ما پنهان مانده است. اگر شما جنبه های مصرف گرایی را درک کنید، خریدهای خود را محدود خواهید کرد.
ما همیشه نیاز به خرید چیزهایی داریم و خرید گاه و بیگاه کالاهای لوکس ایرادی ندارد؛ با این حال، ما تا حدی به افراط در مصرف گرایی رسیده ایم. ما پای خود را فراتر از محدودیت های قابل قبول در مصرف گرایی نهاده ایم و به سمت شکم‌بارگی سوق پیدا کرده ایم. این مسئله عواقب ناگواری برای نسل های آینده به دنبال خواهد داشت.
صرفه جویی در مصرف و کنترل دورریز زباله از خانه شروع می شود.
تغییر از شما آغاز می شود.